مویز (Ribes spp.) گروه بزرگی از درختچه‌های چوبی هستند که برخی از آنها به دلیل ویژگی‌های زینتی و برخی دیگر برای میوه‌های خوراکی کشت می‌شوند. انواع توت‌های خوراکی معمولاً در قفسه‌های فروشگاه‌های مواد غذایی در اروپا یافت می‌شوند، اگرچه در ایالات متحده میوه‌ای نسبتاً مبهم باقی مانده است.
گونه مویز
مویز نزدیک به انگور فرنگی است که در جنس Ribes مشترک است، اما بدون خار است و میوه‌هایی به بزرگی یا شیرینی نمی‌دهد. به طور کلی، مویز را می توان به عنوان درختچه های خزان کننده و با آب و هوای سرد طبقه بندی کرد، اگرچه در میان ده ها گونه، چند استثنا وجود دارد.
گونه های زینتی
محبوب‌ترین توت‌های زینتی، به نام بیدانه گلدار (Ribes sanguineum)، درختچه‌هایی هستند که ارتفاع آنها معمولاً به 10 یا 12 فوت می‌رسد. این دسته گل‌های رنگارنگ در اواخر زمستان، درست زمانی که برگ‌ها از شاخه‌های برهنه بیرون می‌آیند، با توت‌هایی پوشیده می‌شوند که مورد علاقه پرندگان است. انواع صورتی، قرمز و سفید گلدار موجود است.
چند گونه دیگر از مویز وجود دارد که گاهی در کاشت های زینتی استفاده می شود:
- مویز آلپ به ارتفاع چهار تا شش فوت رشد می کند و عمدتاً به عنوان گونه پرچین در مناطقی با زمستان های بسیار سرد استفاده می شود.
- مویز طلایی شش تا هشت فوت رشد می‌کند و گل‌های زرد رنگی دارد که بوی میخک و وانیل می‌دهد.
- مویز همیشه سبز حدود دو فوت رشد می کند و به طور گسترده پخش می شود. آنها تنها گونه ای هستند که در آب و هوای گرم که زمستان های معتدل است رشد می کنند.
گونه های خوراکی
توت‌های همه گونه‌های جنس Ribes از نظر فنی خوراکی هستند (سمی نیستند)، اما برخی از آنها به‌ویژه برای میوه‌های خوراکی خود رشد می‌کنند. تمام واریته های زیر سه تا پنج فوت قد و عرض دارند.
| مویز سیاه توت‌های تیره رنگی دارند که به‌عنوان یک طعم اکتسابی خام به حساب می‌آیند، اگرچه برای پای و کنسرو بسیار محبوب هستند. |
|
| مویز قرمزطعم مطبوع تری نسبت به اقوام تیره رنگ خود به صورت خام دارند و اغلب به صورت تازه در سالاد، ماست یا بدون دست مصرف می شوند. |
|
| مویز سفیدنوعی آلبینو از توت قرمز است که به دلیل طعم شیرین‌تر و توت‌های شفاف منحصربه‌فردش مورد توجه قرار گرفته است. |
|
در باغ
مویز گلدار یک درختچه درجه یک برای استفاده به عنوان نقطه کانونی در میان بستری از گیاهان چند ساله کوچکتر است. آنها شکل گلدانی برازنده ای دارند و در هر چهار فصل ظاهر جذابی دارند. سایر گونه‌های زینتی آنقدرها خودنمایی نمی‌کنند، اما اغلب در کاشت‌های حیات وحش، باغ‌های بومی یا در موقعیت‌هایی که درختچه‌های سخت مورد نیاز است استفاده می‌شوند.
مویز خوراکی معمولاً در لبه یک باغ سبزیجات در ردیف هایی با سایر درختچه های توت مانند زغال اخته، شاه توت و تمشک کاشته می شود.شاخه‌های نازک بلند به راحتی روی دیوار آموزش داده می‌شوند، که یک تکنیک محبوب برای قرار دادن درختچه‌ها در فضاهای کوچک است.
نیازهای جسمانی
در طبیعت، مویز گونه‌های لبه جنگلی هستند، به این معنی که در آفتاب و خاک غنی به خوبی عمل می‌کنند. اصلاح خاک با کمپوست قبل از کاشت به ویژه برای واریته های خوراکی مهم است، اگرچه مویزهای زینتی به شرطی که زهکشی مناسبی داشته باشد نسبت به شرایط خاک بهتر عمل می کنند.
مویز همیشه سبز و آلپ نسبت به خاک های خشک نسبتاً متحمل هستند، اما گونه های دیگر به رطوبت منظم نیاز دارند - برنامه ریزی کنید تا به طور هفتگی به غیر از زمانی که باران خیس شده است، آب تهیه کنید.
هرس
مویز آلپ و توت طلایی عادت رشد متراکمی دارند که آنها را برای پیرایش به عنوان پرچین رسمی مناسب می کند. مویزهای گلدار را می توان در پاییز یا زمستان هرس کرد تا رشد بیش از حد متراکم از مرکز درختچه ها حذف شود و شکل گلدانی متقارن آن حفظ شود.مویز همیشه سبز به عنوان یک پوشش زمین بلند رشد می کند و معمولاً هرس نمی شود.
مویز خوراکی باید در هر زمستان برای حفظ تولید میوه بهینه با استفاده از روش زیر هرس شود:
- شاخه هایی که به سمت مرکز بوته رشد می کنند را حذف کنید تا مرکز آن باز بماند.
- هر سال 25 درصد قدیمی ترین شاخه ها (ضخیم ترین شاخه ها) را حذف کنید.
- هر سال حدود 25 درصد شاخه های باقیمانده را کاهش دهید.
آفات و سایر مشکلات
مویز به ندرت با آفات حشرات مشکل جدی دارد، اما کاملاً مستعد بیماری است. به طور خاص، کپک پودری و سایر عوامل بیماریزای قارچی معمولاً روی مویز، به ویژه انواع خوراکی دیده می شوند. اینها در شرایط مرطوب تکثیر می شوند، بنابراین اطمینان از اینکه گیاهان دارای زهکشی خوب و جریان هوای کافی هستند ضروری است. چوب‌هایی که به شدت بیمار هستند باید هرس و از بین بروند، اگرچه گاهی اوقات کاربردهای معمول قارچ‌کش برای رشد موفقیت‌آمیز مویز ضروری است.
بیماری اصلی دیگر مویز بر رشد آن تأثیر منفی نمی گذارد، اما اثرات مخربی بر درختان کاج سفید دارد - به نام زنگ تاول کاج. مویز ناقل این بیماری زا است که مسئول مرگ میلیون ها درخت کاج در سراسر آمریکای شمالی بوده است. به همین دلیل، مهم است که هرگز مویز را در فاصله 1000 فوتی درخت کاج سفید نکارید.
هدیه ای برای انسان و حیات وحش
چه هدف شما برداشت میوه باشد یا فقط از کاشت زیبای حیاط خلوت لذت ببرید، مویز گروهی از گیاهان است که چیزهای زیادی برای ارائه دارد. انواع زیادی وجود دارد، بنابراین بهتر است برای اطلاعات در مورد آنهایی که در منطقه شما بهترین عملکرد را دارند با یک مهد کودک محلی مشورت کنید.
